10 sự kiện quốc tế nổi bật 2025
Năm 2025 ghi dấu một năm nhiều biến động của thế giới, khi các trụ cột chính trị, an ninh, kinh tế, công nghệ và môi trường cùng lúc dịch chuyển theo hướng khó lường. Dưới đây là 10 sự kiện nổi bật nhất góp phần định hình thế giới năm 2025 do Đài Phát thanh và Truyền hình Hà Nội bình chọn.
1. Ông Trump chính thức trở lại Nhà Trắng
Ngày 20/1/2025, ông Donald Trump nhậm chức Tổng thống Mỹ nhiệm kỳ hai với cam kết đưa nước Mỹ vĩ đại trở lại. Chỉ trong chưa đầy một năm, ông Trump đã đưa ra những chính sách quyết liệt và đầy bất ngờ có tác động sâu rộng đến đời sống chính trị - kinh tế - xã hội của nước Mỹ và trật tự quốc tế.
So với nhiệm kỳ đầu tiên, vốn được đánh giá là thiếu nhất quán và bị hạn chế bởi cấu trúc quyền lực nội bộ, từ những ngày đầu tiên của nhiệm kỳ hai, ông Trump đã theo đuổi cách tiếp cận thực dụng với mục tiêu thu hẹp các cam kết toàn cầu quá mức và tái tập trung vào năng lực nội sinh của quốc gia.
2. Thỏa thuận ngừng bắn tại Gaza
Sau 2 năm xung đột, cuộc chiến giữa Israel và lực lượng Hamas tại Dải Gaza đã lắng xuống bằng một thỏa thuận ngừng bắn được ký kết vào ngày 13/10/2025.
Thỏa thuận mong manh do Mỹ và các nước Ả Rập làm trung gian hòa giải đánh dấu bước ngoặt quan trọng nhất về chính trị và ngoại giao trong việc chấm dứt hoàn toàn cuộc chiến cướp đi sinh mạng của hơn 70.000 người và gây ra thảm họa nhân đạo chưa từng có ở Dải Gaza. Tuy nhiên, tiến trình chuyển sang giai đoạn 2 của thỏa thuận cho đến nay vẫn diễn ra chậm chạp.
3. Israel và Mỹ tấn công Iran
Ngày 13/6/2025, Israel bất ngờ mở “Chiến dịch Sư tử trỗi dậy”, không kích hàng loạt cơ sở hạt nhân và quân sự của Iran với tuyên bố ngăn Tehran mở rộng chương trình hạt nhân. Iran đáp trả bằng việc phóng hàng trăm tên lửa và hơn 1.000 UAV vào lãnh thổ Israel.
Ngày 22/6, Mỹ trực tiếp can dự khi triển khai máy bay tàng hình B-2 và tên lửa hành trình Tomahawk để tấn công các cơ sở hạt nhân của Iran. Cuộc xung đột kéo dài 12 ngày này là bước leo thang nghiêm trọng nhất trong mối quan hệ thù địch kéo dài hàng thập kỷ giữa Iran và Israel với sự hậu thuẫn của Mỹ, đánh dấu sự biến đổi đáng lo ngại của môi trường an ninh khu vực Trung Đông.
4. Xung đột biên giới Thái Lan - Campuchia
Ngày 24/7/2025, xung đột bùng phát giữa Thái Lan và Campuchia khi hai bên sử dụng các loại vũ khí hạng nặng tấn công vào nhiều địa điểm trên lãnh thổ của nhau. Sau những nỗ lực hòa giải của cộng đồng quốc tế, đặc biệt là khối ASEAN, hai nước đã ký Tuyên bố chung về thỏa thuận hòa bình bên lề Hội nghị Cấp cao ASEAN tháng 10/2025 ở Malaysia.
Tuy nhiên, giao tranh đã bùng phát trở lại vào đầu tháng 12/2025. Lệnh ngừng bắn thứ hai giữa hai nước đã được ký kết vào ngày 27/12, chấm dứt 20 ngày giao tranh. Cuộc xung đột này đặt ra nhiều thách thức với việc gìn giữ hòa bình, đoàn kết trong khối ASEAN.
5. Nỗ lực tìm kiếm hòa bình cho xung đột ở Ukraine đạt tiến triển
Xung đột kéo dài hơn 3 năm qua giữa Nga - Ukraine đang đứng trước cơ hội đi tới hồi kết sau khi Mỹ vào tháng 11/2025 bất ngờ công bố bản kế hoạch hòa bình 28 điểm. Khi các cuộc đàm phán giữa Mỹ, Ukraine và Nga được đẩy nhanh và được mô tả là đã bước vào giai đoạn cuối cùng, hòa bình tại Ukraine dường như đang ở rất gần.
Tuy nhiên, những nút thắt về lãnh thổ, cục diện chiến trường và sự khác biệt lợi ích giữa các bên cho thấy cánh cửa hòa bình tuy đã hiện ra, nhưng vẫn chưa dễ dàng mở.
6. Cuộc chiến thương mại toàn cầu
Một trong những dấu ấn rõ nét nhất của năm 2025 là sự quay trở lại của thuế quan và các rào cản thương mại. Mỹ, châu Âu và một số đối tác chủ chốt không còn coi tự do thương mại là ưu tiên tuyệt đối, mà đặt nó dưới lăng kính an ninh kinh tế và cạnh tranh chiến lược, châm ngòi cho một cuộc tranh chấp thương mại quy mô lớn.
WTO và IMF cảnh báo làn sóng bảo hộ mới đang làm xói mòn trật tự thương mại đa phương, đẩy chi phí sản xuất lên cao và làm chậm tăng trưởng toàn cầu.
7. BRICS nổi lên như một đối trọng toàn cầu
Năm 2025 đánh dấu bước mở rộng quan trọng của BRICS cả về kinh tế, tài chính lẫn địa chính trị. Với việc kết nạp thêm các nền kinh tế lớn ở Trung Đông, châu Phi và Mỹ Latin, BRICS đã khẳng định vai trò ngày càng quan trọng của các nền kinh tế mới nổi trong việc tạo dựng tương lai toàn cầu, hướng tới một trật tự thế giới công bằng và không bị chi phối bởi những lợi ích cục bộ.
8. Cuộc đua hạt nhân toàn cầu nóng trở lại
Những tuyên bố cứng rắn liên quan đến vũ khí hạt nhân của Mỹ và Nga đã dấy lên lo ngại về một cuộc đua hạt nhân mới trên phạm vi toàn cầu trong năm 2025. Các động thái từ hai cường quốc hạt nhân lớn nhất thế giới không chỉ làm lung lay những cơ chế kiểm soát vũ khí hiện có mà còn dẫn tới nguy cơ leo thang, khi các cường quốc khác có thể điều chỉnh chính sách hạt nhân của mình để duy trì vị thế răn đe.
9. AI trở thành động lực tăng trưởng và công cụ cạnh tranh
Năm 2025 đánh dấu sự bùng nổ của trí tuệ nhân tạo (AI) khi công nghệ này bước vào giai đoạn ứng dụng sâu rộng, góp phần tạo ra động lực tăng trưởng cho các nền kinh tế. Mặt khác, AI cũng đồng thời tạo ra một mặt trận cạnh tranh chiến lược mới, với hai quốc gia dẫn đầu là Mỹ và Trung Quốc kéo theo các biện pháp kiểm soát công nghệ, xuất khẩu và đầu tư.
Sự bùng nổ của các công nghệ AI đang đặt ra bài toán về quản trị toàn cầu theo hướng an toàn, lấy con người làm trung tâm, không để khoét sâu thêm khoảng cách số giữa các quốc gia.
10. Thiên tai tàn phá nhiều khu vực trên thế giới
Siêu bão, lũ lụt, hạn hán, nắng nóng lịch sử… đã gây ra hậu quả nghiêm trọng trong năm 2025, tác động tới cuộc sống của hàng triệu người trên khắp thế giới. Biến đổi khí hậu do con người gây ra đang khiến những thảm họa này xảy ra thường xuyên hơn, dữ dội hơn và khó lường hơn. Trong khi đó, Hội nghị COP30 diễn ra tại Brazil tháng 11/2025 lại không thể thống nhất được lộ trình loại bỏ nhiên liệu hóa thạch, vốn được xem là một trong những nguyên nhân khiến Trái Đất ấm lên.
