Đề xuất hòa bình mới muốn Ukraine nhượng bộ lớn cho Nga
Bản dự thảo đề xuất kế hoạch chấm dứt xung đột Ukraine - Nga gồm 28 điểm do Tổng thống Mỹ Donald Trump thúc đẩy có thể dẫn tới việc Ukraine nhượng lại một phần đáng kể lãnh thổ cho Nga và hạn chế năng lực quân sự của Kiev.
Dự thảo này đang khiến dư luận quốc tế và châu Âu theo dõi sát sao khi nó có thể định hình lại cục diện an ninh châu Âu sau thời gian dài chiến sự.
Dự thảo do Washington và Moscow cùng xây dựng
Theo nguồn tin, đề xuất hòa bình được soạn thảo trong nhiều tuần với sự tham gia của đại diện cả Mỹ và Nga. Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky ngày 21/11 đã thảo luận trực tiếp với một quan chức Mỹ về các nội dung then chốt của bản kế hoạch.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky bắt tay Bộ trưởng Lục quân Mỹ Dan Driscoll tại Kiev, Ukraine, thứ năm, ngày 20/11/2025.
Nếu được thông qua, văn kiện này sẽ đặt ra những yêu cầu mang tính ràng buộc đối với Kiev, đồng thời buộc các đồng minh châu Âu điều chỉnh chiến lược hỗ trợ an ninh cho Ukraine trong những năm tới.
Một trong những điểm gây tranh cãi nhất của kế hoạch là điều khoản cấm Ukraine gia nhập NATO và đóng băng việc mở rộng liên minh trong tương lai. Động thái này, theo giới quan sát, sẽ mang lại cho Nga “một thắng lợi ngoại giao lớn”, bởi Moscow lâu nay luôn coi NATO là mối đe dọa trực tiếp đối với an ninh quốc gia.
Dự thảo cũng cho phép Nga nắm giữ toàn bộ khu vực Donbass ở miền đông Ukraine. Hiện khoảng 14% diện tích khu vực này vẫn do Ukraine kiểm soát, song tài liệu đề xuất sẽ đặt toàn bộ vùng công nghiệp trọng điểm này dưới quyền Moscow.
Đổi lại, Nga cam kết không thực hiện bất kỳ cuộc tấn công nào trong tương lai – một điểm mà Nhà Trắng đánh giá là “nhượng bộ đáng kể từ phía Moscow”. Kế hoạch cũng mở ra lộ trình dỡ bỏ các lệnh trừng phạt đối với Nga và trao cơ hội để nước này trở lại nhóm G8, khôi phục vai trò trong cấu trúc kinh tế toàn cầu. Ngoài ra, khoảng 100 tỷ USD tài sản của Nga đang bị đóng băng ở nước ngoài sẽ được sử dụng để tái thiết Ukraine, một phần nhằm giảm gánh nặng viện trợ cho phương Tây.
Phản ứng gay gắt tại Ukraine
Việc buộc Ukraine từ bỏ lãnh thổ được đánh giá là “lằn ranh đỏ” đối với Kiev. Hiến pháp Ukraine nghiêm cấm mọi hành vi nhượng đất, và Tổng thống Zelensky nhiều lần bác bỏ khả năng đánh đổi lãnh thổ để đổi lấy hòa bình.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky (giữa) tại cuộc họp báo ở Văn phòng Tổng thống tại Kiev ngày 7/11/2025
Các nhà phân tích nhận định, bất kỳ thỏa thuận nào đi theo hướng trên đều có nguy cơ thổi bùng làn sóng phản đối trong xã hội Ukraine, trong khi phương Tây cũng lo ngại đây sẽ là tiền lệ làm suy yếu luật pháp quốc tế.
Thư ký báo chí Nhà Trắng Karoline Leavitt cho biết Ngoại trưởng Marco Rubio và đặc phái viên Mỹ Steve Witkoff đã âm thầm chuẩn bị kế hoạch hòa bình trong vòng một tháng. Họ đã tiếp nhận ý kiến từ cả Kiev lẫn Moscow để phác thảo một tài liệu mà “cả hai bên đều có thể xem xét”.
Ông Witkoff được cho là đã phối hợp chặt chẽ với ông Kirill Dmitriev cố vấn thân cận của Tổng thống Vladimir Putin trong quá trình soạn thảo.
Nga tuyên bố kiểm soát Kupiansk, Ukraine bác bỏ
Trong khi đó, trên chiến trường, Tổng tham mưu trưởng quân đội Nga, Tướng Valery Gerasimov, tuyên bố lực lượng Nga đã kiểm soát hoàn toàn thành phố Kupiansk thuộc tỉnh Kharkiv. Đây là một nút giao chiến lược và từng là tâm điểm nhiều tháng giao tranh.
Tuy nhiên, Bộ tổng tham mưu Ukraine ngay lập tức bác bỏ thông tin trên, khẳng định quân đội Kiev “vẫn giữ quyền kiểm soát” tại thành phố này và các hoạt động phòng thủ vẫn tiếp tục.
