Không sáp nhập trường mầm non với phổ thông | Hà Nội tin mỗi chiều
Bộ Giáo dục và Đào tạo vừa khẳng định quan điểm rõ ràng: không sáp nhập trường mầm non với trường phổ thông. Đây là một quyết định đúng đắn và cần thiết.
Thời gian qua, việc sắp xếp lại mạng lưới trường học là câu chuyện nhận được nhiều sự quan tâm. Ở nhiều địa phương, đặc biệt vùng nông thôn, miền núi, số lượng trường lớp phân tán, quy mô nhỏ lẻ, gây áp lực về ngân sách và nhân lực. Để tinh gọn bộ máy, có ý kiến đề xuất sáp nhập trường mầm non với trường phổ thông. Tuy nhiên, Bộ Giáo dục và Đào tạo vừa khẳng định quan điểm rõ ràng: không sáp nhập trường mầm non với trường phổ thông. Đây là một quyết định đúng đắn và cần thiết, bởi nếu chỉ nhìn từ góc độ “tiết kiệm” mà bỏ qua đặc thù lứa tuổi, chúng ta sẽ phải trả giá bằng chất lượng giáo dục cho trẻ em.
Trước hết, giáo dục mầm non không đơn thuần là “giữ trẻ” như nhiều người vẫn nghĩ. Đó là giai đoạn đặt nền móng đầu tiên cho sự phát triển nhân cách, thể chất và kỹ năng xã hội của trẻ. Môi trường giáo dục mầm non có những yêu cầu rất riêng: từ diện tích sân chơi, thiết kế phòng học, an toàn dinh dưỡng, cho đến phương pháp nuôi dưỡng, chăm sóc. Nếu gộp chung quản lý với phổ thông, nguy cơ lớn nhất là trẻ mầm non bị “lép vế” trong phân bổ nguồn lực. Khi phải chia sẻ cùng cơ sở vật chất với học sinh lớn hơn, liệu còn giữ được không gian vui chơi, học tập đúng chuẩn của trẻ 3-5 tuổi? Bộ Giáo dục và Đào tạo đã nhìn thấy nguy cơ này và đưa ra định hướng ngăn chặn ngay từ đầu. Bởi một khi để xảy ra rồi, hậu quả không chỉ nằm ở cơ sở vật chất xuống cấp hay bất cập quản lý, mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến quyền được chăm sóc, bảo vệ, học tập trong môi trường phù hợp của trẻ nhỏ.
Một lý do khác để ủng hộ quyết định này là vấn đề chuyên môn và trách nhiệm. Quản lý trường mầm non đòi hỏi đội ngũ cán bộ có kỹ năng đặc thù, hiểu tâm lý trẻ, nắm vững quy trình nuôi dưỡng, phòng chống tai nạn thương tích. Nếu sáp nhập, ban giám hiệu có thể phải kiêm nhiệm nhiều cấp học, dẫn tới sự dàn trải và thiếu chuyên sâu. Trong khi đó, giữ cho mầm non độc lập giúp bộ máy gọn gàng nhưng rõ ràng trách nhiệm, dễ dàng giám sát chất lượng. Dĩ nhiên, không thể phủ nhận việc duy trì các trường mầm non riêng lẻ cũng đặt ra khó khăn, đặc biệt tại những vùng dân cư thưa thớt, số lượng trẻ ít. Kinh phí đầu tư cơ sở vật chất, trả lương cho giáo viên sẽ cao hơn nếu so với mô hình gộp chung.
Tuy nhiên, cái gì cũng có giá của nó. Đầu tư cho giáo dục mầm non là đầu tư dài hạn, để trẻ có nền tảng tốt nhất trước khi bước vào phổ thông. Nếu vì tiết kiệm ngân sách trước mắt mà hy sinh lợi ích của trẻ, chúng ta sẽ phải gánh hậu quả lâu dài trong chất lượng nguồn nhân lực. Thực tế, nhiều địa phương từng thử nghiệm mô hình liên cấp từ mầm non đến THCS. Ban đầu tưởng tiện lợi, nhưng rồi vấp phải hàng loạt vấn đề: sân chơi không đủ an toàn, trẻ nhỏ đi chung cổng với học sinh lớn, giáo viên mầm non ít được quan tâm hơn trong phân bổ nguồn lực. Chính những bất cập ấy cho thấy, việc giữ mầm non độc lập không phải là cứng nhắc, mà là để bảo vệ sự phù hợp.
Song song với việc “không sáp nhập”, Bộ Giáo dục và Đào tạo cần có cơ chế linh hoạt cho địa phương. Ví dụ, ở những xã vùng cao, có thể gộp các điểm lẻ của mầm non về một trường chính, nhưng tuyệt đối không gộp chung với tiểu học. Đồng thời, Nhà nước nên có chính sách hỗ trợ mạnh hơn cho các trường mầm non ở khu vực khó khăn, cả về cơ sở vật chất lẫn chế độ cho giáo viên. Chỉ khi đó, chủ trương này mới đi vào thực chất, không trở thành gánh nặng cho địa phương.
Nhiều người dân ủng hộ quan điểm của Bộ Giáo dục và Đào tạo. Không sáp nhập trường mầm non với phổ thông là cách để khẳng định sự tôn trọng đặc thù, bảo vệ quyền lợi chính đáng của trẻ nhỏ. Trong mọi quyết sách giáo dục, điều quan trọng nhất không phải là tiết kiệm ngân sách bao nhiêu, mà là chúng ta có tạo ra một môi trường tốt nhất cho trẻ em phát triển hay không. Và với quyết định này, tôi tin Bộ đã chọn đúng con đường.
