Nâng cao hiệu quả ký kết, thực hiện điều ước quốc tế
Việc sửa đổi Luật Điều ước quốc tế được xem là yêu cầu cấp bách nhằm tháo gỡ điểm nghẽn pháp lý, rút ngắn quy trình, nâng cao hiệu quả ký kết và thực thi trong giai đoạn hội nhập sâu rộng.
Sáng 31/10, trong khuôn khổ Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV, các đại biểu Quốc hội thảo luận tại tổ về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Điều ước quốc tế, hướng tới quy trình đơn giản, hiệu quả hơn - đáp ứng yêu cầu phát triển và hội nhập trong giai đoạn mới.
Nhiều đại biểu thống nhất, việc sửa đổi Luật là yêu cầu cấp bách nhằm đáp ứng nhiệm vụ hội nhập quốc tế toàn diện, sâu rộng và hiệu quả trong bối cảnh mới. Sau gần 10 năm thi hành, Luật Điều ước quốc tế năm 2016 đã góp phần quan trọng củng cố nền tảng pháp lý cho hoạt động đối ngoại, nhưng thực tiễn phát sinh nhiều vướng mắc - quy trình rút gọn còn hạn chế, thiếu quy định cho tình huống khẩn cấp, một số nội dung chưa rõ gây lúng túng khi áp dụng, chưa đáp ứng yêu cầu cải cách hành chính và chuyển đổi số.
Đại biểu Lò Thị Luyến, đoàn Điện Biên cho biết, Luật hiện hành đã có những "điểm nghẽn", ảnh hưởng đến tiến độ và chất lượng thực hiện các điều ước quốc tế, đặc biệt là những vấn đề cấp bách hoặc liên quan đến nguồn vốn ODA và các nguồn vốn vay ưu đãi khác.
“Nhiệm kỳ vừa qua tại Điện Biên, một số dự án không thể triển khai do phải thực hiện song song hai quy trình: đàm phán theo yêu cầu nhà tài trợ và quy trình của Luật Đầu tư công. Điều này khiến tiến độ bị chậm, có trường hợp hết thời hạn cam kết với nhà tài trợ, ảnh hưởng tới cân đối ngân sách và nghĩa vụ trả nợ” - Đại biểu Lò Thị Luyến bày tỏ.
Để giải quyết thực trạng này, một điểm mới đáng chú ý của dự thảo Luật là rút ngắn thời gian thẩm định, lấy ý kiến từ 15 ngày xuống 10 ngày đối với cơ quan, tổ chức liên quan; Bộ Ngoại giao và Bộ Tư pháp cũng rút thời gian kiểm tra, thẩm định còn 10 đến 20 ngày. Các đại biểu nhất trí với hướng cải cách này, song đề nghị cân nhắc kỹ tính khả thi để vừa đảm bảo tiến độ, vừa giữ chất lượng trong quá trình xem xét, phê duyệt các điều ước quốc tế.
Đại biểu Trần Thị Hồng An - Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Quảng Ngãi phát biểu: “Đề nghị Chính phủ rà soát để nội luật hóa đầy đủ các cam kết quốc tế, khắc phục tình trạng ‘ký nhiều nhưng triển khai chậm’. Đồng thời tăng cường đào tạo, bồi dưỡng nhân lực phục vụ công tác đàm phán, xây dựng và giám sát thực hiện điều ước quốc tế; đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến các điều ước, nhất là trong lĩnh vực thương mại và doanh nghiệp”.
Thảo luận tại tổ, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định nhấn mạnh dự án Luật được sửa đổi trong bối cảnh Việt Nam hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng, quy mô nền kinh tế tăng trưởng mạnh với GDP ước đạt 8%, thu nhập bình quân đầu người vượt 5.000 USD và kim ngạch thương mại đạt khoảng 880 tỷ USD, đứng trong nhóm 20 nền kinh tế hàng đầu thế giới. Phó Chủ tịch Quốc hội khẳng định, dự thảo cần thể chế hóa yêu cầu của Nghị quyết số 59 -NQ/TW của Bộ Chính trị về hợp tác, hội nhập quốc tế.
Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định cho biết: “Việt Nam hiện có quan hệ đối tác chiến lược, đối tác chiến lược toàn diện và đối tác toàn diện với 38 quốc gia, trong đó hầu hết là các nước lớn và thành viên Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc. Việt Nam tham gia hơn 70 tổ chức quốc tế, vì vậy việc sửa đổi Luật cần được đặt trong tổng thể quá trình hội nhập quốc tế toàn diện.
Theo Nghị quyết 59-NQ/TW của Bộ Chính trị, hợp tác và hội nhập quốc tế thời gian tới phải toàn diện, đồng bộ, sâu rộng trên các lĩnh vực: kinh tế, văn hóa, xã hội, quốc phòng, an ninh, đối ngoại, môi trường và giáo dục – dưới sự lãnh đạo của Đảng”.
Các đại biểu Quốc hội cũng kỳ vọng việc sửa đổi Luật sẽ tháo gỡ điểm nghẽn pháp lý, tăng tính linh hoạt, chủ động của cơ quan thực thi, đồng thời nâng cao hiệu quả ký kết và thực hiện điều ước quốc tế, khẳng định vị thế của Việt Nam trong hệ thống thể chế toàn cầu.
 
  
 













