Ngăn chặn trục lợi chính sách nhà ở xã hội
Kiểm soát ngay từ khâu hồ sơ, giám sát người sử dụng và xử lý nghiêm hành vi vi phạm,... đó là những giải pháp căn cơ để đảm bảo mỗi căn nhà xã hội thực sự đến được với người cần nhà.
Nhà ở xã hội là chính sách nhân văn giúp người có thu nhập thấp có cơ hội “an cư lập nghiệp”. Tuy nhiên, trong bối cảnh chính sách và quy định pháp luật về nhà ở xã hội chưa hoàn thiện, nhiều đối tượng đã tìm cách lách luật, lợi dụng nhu cầu mua nhà lớn và lợi thế về giá để trục lợi.
Chỉ cần vài thao tác đơn giản đã có thể tìm được hàng loạt tin cho thuê hay rao bán nhà ở xã hội. Dù luật quy định người mua chỉ được chuyển nhượng sau 5 năm kể từ khi nhận bàn giao, nhưng những giao dịch “ngầm” vẫn diễn ra thông qua các hình thức “lách" luật tinh vi…
Theo chân một môi giới, phóng viên có mặt tại một căn hộ ở tầng 14 Dự án NHS Trung Văn. Chủ căn hộ khẳng định muốn bán gấp, nhưng điều bất ngờ là người rao bán không phải người đứng tên sổ hồng.
Tại đây, người đứng tên chính thức của căn hộ cũng xác nhận hồ sơ mua nhà được lập nhờ người thân đủ điều kiện. Người bỏ tiền thật chỉ “đứng sau”, và giờ muốn bán lại qua hình thức vi bằng ủy quyền để hợp thức giao dịch.
Theo quy định, hành vi mua bán trước thời hạn này là vi phạm pháp luật và nếu bị phát hiện, căn hộ có thể bị thu hồi, người vi phạm bị xử phạt hành chính lên tới 120 triệu đồng.
Bà Nguyễn Hoa Hồng Nhung, Phó Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Đầu tư Xây dựng NHS cho hay: “Luật cho phép chủ đầu tư thu hồi căn hộ vi phạm và bán lại cho người đủ điều kiện. Nhưng trên thực tế, việc kiểm tra, giám sát sau bán còn rất khó vì giao dịch thường diễn ra ngoài luồng”.
Luật sư Nguyễn Quang Ngọc, Giám đốc Công ty Luật VietSky cho biết: “Nhà ở xã hội là loại hình đặc thù, chỉ dành cho người thu nhập thấp và người thân của họ. Mọi hành vi mua hộ, bán lại hay cho thuê đều vi phạm khoản 8, Điều 88, Luật Nhà ở 2023. Nếu không kiểm soát chặt, chính sách này sẽ mất đi ý nghĩa an sinh ban đầu”.
Trên thực tế, việc quản lý giám sát hành vi mua bán hay sử dụng chưa đúng mục đích, đối tượng vẫn còn những kẽ hở nên nhiều đối tượng đã lợi dụng để trục lợi. Hiện nay, Bộ Xây dựng cũng đang có những đề xuất, giải pháp mang tính căn cơ nhằm hạn chế tối đa những hành vi này.
Ông Hà Quang Hưng, Phó Cục trưởng Cục Quản lý Nhà và Thị trường Bất động sản - Bộ Xây dựng chia sẻ: “Hiện Bộ đang phối hợp với các địa phương để hoàn thiện cơ sở dữ liệu người mua và người ở thực tế tại các dự án nhà ở xã hội”.
Từ một chính sách an sinh đầy nhân văn, nhà ở xã hội ở nhiều nơi đang trở thành mục tiêu cho các đối tượng đầu cơ trục lợi. Kiểm soát ngay từ khâu hồ sơ, giám sát người sử dụng và xử lý nghiêm hành vi vi phạm, đây được xem là giải pháp căn cơ để đảm bảo rằng mỗi căn nhà xã hội thực sự đến được với người cần nhà, không phải người cần lợi nhuận.
