Nhà ở xã hội: Minh bạch để cơ hội an cư đến đúng người
Nhà ở xã hội chỉ thực sự mang ý nghĩa nhân văn khi đến đúng người có nhu cầu thật. Minh bạch, công bằng và đúng đối tượng phải trở thành nguyên tắc trong mọi khâu, để mỗi cơ hội an cư đều là công bằng cho mọi người dân.
Nhiều giải pháp tổng thể đang được Hà Nội cùng Bộ Xây dựng và Chính phủ đang thúc đẩy, tập trung vào việc mở rộng nguồn cung và hình thành quỹ nhà ổn định. Từ đó đảm bảo người thu nhập thấp thực sự có cơ hội an cư bền vững.
Xếp hàng xuyên đêm nộp hồ sơ mua nhà
Sáng ngày 17/11, liên danh chủ đầu tư dự án nhà ở xã hội CT3 Kim Chung bắt đầu nhận hồ sơ mua, thuê mua nhà ở xã hội. Tuy nhiên, từ tối ngày 16/11, hàng trăm người dân đã đổ về đứng chật kín sân Trung tâm Văn hóa Thông tin và thể thao xã Thiên Lộc. Nhiều người mang theo ghế gấp, nước uống, chăn mỏng ngủ qua đêm tại sân nhà văn hóa để giữ chỗ.
Anh Phạm Duy (xã Thiên Lộc, TP. Hà Nội) cho biết: "Tôi đến từ tối hôm qua, lúc 7h30. Tôi đến sớm nộp để xem thừa hay thiếu hồ sơ thì có thời gian để chuẩn bị".
"Mong muốn mua căn nhà ở xã hội đầu tiên để gia đình an cư lạc nghiệp, nhưng tôi cảm thấy rất áp lực vì mình đã đến sớm như thế này nhưng mọi người còn đến từ hôm qua", anh Nguyễn Văn Thế (phường Cầu Giấy, TP Hà Nội) cho hay.
Chủ đầu tư thông báo thời gian tiếp nhận hồ sơ đăng ký là hết ngày 3/1/2026 (không bao gồm thứ Bảy, Chủ nhật và ngày nghỉ lễ). Tuy nhiên, nguồn cung nhà ở xã hội tại Hà Nội vẫn quá khan hiếm và tâm lý sợ “bỏ lỡ cơ hội” khiến nhiều người đến từ rất sớm. Việc người dân tập trung quá đông cùng thời điểm gây khó khăn cho chủ đầu tư, các đơn vị chức năng, đồng thời tạo cơ hội cho các đối tượng lừa đảo.
Ông Nguyễn Thành Trung - Giám đốc Ban quản lý dự án nhà ở xã hội CT3 Khu đô thị Kim Chung cho hay: "100% người dân đến nộp hồ sơ sẽ được tiếp nhận. Việc bấm số thứ tự cho phép hàng nghìn lượt mỗi ngày. Chúng tôi phối hợp cơ quan cảnh sát để giám sát, đảm bảo an ninh, tránh cò mồi và trục lợi. Quy trình thực hiện sẽ khách quan, thuận tiện và minh bạch".
Trước đó, tình trạng tương tự đã xuất hiện tại các điểm nộp hồ sơ mua nhà ở xã hội trên địa bản Hà Nội. Cơ quan chức năng đã cải tiến quy trình, kéo dài thời gian nộp hồ sơ, nghiên cứu đăng ký trực tuyến. Việc xét duyệt sẽ tuần tự qua dữ liệu liên thông, rút ngắn thời gian thẩm định để thuận tiện hơn cho người dân.
Bốc thăm online mua nhà ở xã hội
Ông Trần Đức Khoa (Hà Nội) cùng con rể đã có mặt từ rất sớm tại một quán cà phê nhỏ trên phố Mai Dịch. Tại đây, đường truyền Internet mạnh và ổn định để hai bố con không bị gián đoạn quá trình bốc thăm mua nhà ở xã hội. Ông Khoa thao thức từ đêm hôm trước không ngủ được. Máy tính, bộ sạc đã được chuẩn bị kỹ lưỡng, đường link bốc thăm đã có, sẵn sàng cho thời khắc quyết định.
"Tôi rất hồi hộp, con tôi cũng rất mong đợi bố bốc được suất mua nhà để có nhà để học tập và công tác ở đây. Nhà thương mại có giá cao, chúng tôi không đủ điều kiện để mua được", ông Khoa nói.
Đúng 8h15 phút, thời điểm bốc thăm đợt 1 bắt đầu. Ông Khoa cùng con rể thực hiện thao tác theo hướng dẫn trong sự hồi hộp và lo lắng. Với thao tác click vào đường link, chụp ảnh xác nhận, bốc thăm, thời gian thực hiện chưa đến 2 phút. Ông Khoa nhận được niềm vui thì vỡ òa.
"Tôi rất phấn khởi. Con tôi đang reo hò. Bốc thăm xong rồi thì tôi phải đặt cọc 50 triệu đồng. Tôi chưa đủ tiền để mua được nhưng nhờ anh em họ hàng giúp đỡ, tôi sẽ cố gắng theo đúng thời gian quy định của chủ đầu tư", ông Khoa vui mừng nói.
Với giá bán trung bình 29,4 triệu đồng/m2, sở hữu căn hộ 54,34 m2, ông Khoa phải bỏ ra số tiền gần 1,6 tỉ đồng. Đây vẫn là khoản tiền lớn đối với gia đình chính sách, có thu nhập thấp như nhà ông. Tuy nhiên, đây cũng là cơ hội hiếm để có một căn hộ ở Hà Nội, giúp ông an yên tuổi già và các con ông an cư, lạc nghiệp.
Mở rộng nguồn cung, giải pháp để an cư bền vững
Bốc thăm online hay phân luồng hồ sơ chỉ là giải pháp trước mắt giúp giảm áp lực tạm thời, nhưng chưa thể giải quyết tận gốc tình trạng khan hiếm nhà ở xã hội và cảnh người dân chen lấn nộp hồ sơ. Năm 2025, thành phố Hà Nội dự kiến hoàn thành 8 dự án nhà ở xã hội với khoảng 4.730 căn, khởi công 6 dự án hơn 10.200 căn, đồng thời chấp thuận chủ trương đầu tư 6 dự án mới quy mô 10.500 căn, bổ sung nguồn cung cho các năm tiếp theo.
Ông Bùi Tiến Thành - Trưởng phòng Phát triển đô thị - Sở Xây dựng Hà Nội cho biết: "Hà Nội được giao trong giai đoạn 2021-2030 khoảng 56.200 căn. Với số lượng căn hộ đã hoàn thành, thành phố vẫn cần hoàn thành hơn 48.000 căn. Trong năm nay, thành phố dự kiến hoàn thành 4.670 căn nhà ở xã hội".
Theo đề án một triệu căn nhà ở xã hội, đến 2030, Hà Nội được giao hoàn thành 56.200 căn. Sau 4 năm, thành phố đã bàn giao 13 dự án, trong đó 10 dự án hoàn thành toàn bộ và 3 dự án hoàn thành một phần. Với kết quả này, năm 2025, Hà Nội dự kiến hoàn thành và vượt 102% chỉ tiêu được giao. Thành phố tiếp tục phân cấp, cải cách thủ tục, tháo gỡ vướng mắc để doanh nghiệp và người dân thuận lợi tiếp cận nhà ở xã hội. Chính sách của Chính phủ như Nghị định 100 cũng giúp mở rộng đối tượng mua nhà, không chỉ người lao động Thủ đô mà cả lực lượng lao động tại các tỉnh lân cận.
Theo báo cáo, tổng số dự án nhà ở xã hội đã hoàn thành, khởi công và chấp thuận chủ trương đầu tư là 696 dự án với quy mô hơn 637.000 căn. Dự kiến đến hết năm 2025, tổng số căn hoàn thành là gần 91.600 căn, đạt 91% chỉ tiêu.
Để giải quyết vấn đề nhà ở xã hội, Bộ Xây dựng đang triển khai quy trình đầu tư thống nhất toàn quốc, rút ngắn thời gian chuẩn bị dự án, đẩy mạnh giải ngân gói tín dụng 145.000 tỷ đồng, mở rộng quỹ đất sạch và minh bạch hồ sơ. Trung tâm trong các giải pháp dài hạn là Quỹ nhà ở quốc gia, cơ chế tài chính dài hạn giúp huy động thêm nguồn lực, chủ động tạo quỹ nhà, điều tiết quỹ nhà giữa các địa phương, cân đối cung cầu và giảm áp lực hồ sơ dồn ứ tại một số dự án.
"Việc thành lập Quỹ nhà ở quốc gia là một việc đúng, trúng và kịp thời. Có như vậy mới điều tiết được thị trường. Hiện nay đang khan hiếm nhà ở xã hội, chúng ta cần tạo cơ chế, chính sách và đẩy thêm nguồn lực, tạo động lực phát triển thì cung-cầu lập tức sẽ cân bằng", Phó Chủ tịch CLB Bất động sản Hà Nội Nguyễn Tiến Hiệp nhận định.
Với nỗ lực tăng tốc nguồn cung của Hà Nội, các giải pháp dài hạn từ Bộ Xây dựng, tín dụng ưu đãi và sự hình thành Quỹ nhà ở quốc gia, thị trường nhà ở xã hội đang từng bước minh bạch, ổn định và bền vững. Người thu nhập thấp sẽ được tiếp cận nơi ở thuận lợi, phù hợp khả năng chi trả, góp phần ổn định đời sống và an cư lâu dài.
