Rước bệnh vì thức đêm
Thức đêm không chỉ lấy đi sức khỏe mà còn đánh cắp tương lai của người trẻ. Giấc ngủ là liều thuốc rẻ nhất, đừng để bị bệnh mới nhận ra giá trị của một đêm ngon giấc.
Với nhiều bạn trẻ, thức đêm đã trở thành điều “bình thường” – học bài, làm việc, chơi điện tử, hay chỉ vì lướt mạng. Nhưng phía sau thói quen tưởng như vô hại ấy là hàng loạt nguy cơ bệnh tật âm thầm hình thành. Tình trạng này đang khiến không ít người trẻ rơi vào rối loạn giấc ngủ, suy giảm miễn dịch, rối loạn tiêu hoá – những hệ luỵ lâu dài mà các bạn không lường hết được.
Thức khuya triền miên – Giới trẻ tự rước bệnh vào người
Bố mẹ nhiều lần nhắc nhở nhưng một cậu nam sinh ở Hà Nội vẫn thức đến 2–3 giờ sáng để học bài, chơi điện tử. Thức đêm kéo dài khiến cậu luôn chuẩn bị nước ngọt có ga, mì ăn liền, đồ ăn nhanh để “chống đói”. Cậu nam sinh này chia sẻ: “Cháu thức khuya 4, 5 năm nay rồi. Bố mẹ cháu có nhắc nhở nhưng cháu không thể bỏ được thói quen này. Cháu biết có hại nhưng nghĩ người trẻ chắc không bị sao.”
Đến khi mất ngủ triền miên, mệt mỏi, chán ăn, một bạn trẻ khác phải đến Khoa Dinh dưỡng – Bệnh viện Đa khoa Hà Đông thăm khám. Bác sĩ cho biết bạn thức khuya nhiều năm, dùng điện thoại cả ngày lẫn đêm và mỗi khi không ngủ được lại tiếp tục xem điện thoại, khiến đồng hồ sinh học bị đảo lộn nghiêm trọng. Hiện tại, nhiều gia đình còn chiều trẻ bằng đồ chiên rán, đồ ngọt, kết hợp thói quen thức đêm – khiến trẻ dễ tăng cân, béo phì, rối loạn chuyển hoá. Đây đều là những yếu tố nguy cơ dẫn tới bệnh lý tim mạch, gan nhiễm mỡ và suy giảm sức khoẻ khi còn rất trẻ.
Thức khuya không chỉ là thói quen xấu mà đang trở thành “kẻ đánh cắp sức khoẻ” thầm lặng của giới trẻ. Thay đổi giờ giấc sinh hoạt, hạn chế thiết bị điện tử ban đêm và ăn uống điều độ là cách để mỗi người tự bảo vệ chính mình.
Nhiều bệnh trẻ hoá vì lối sống không khoa học
Lối sống không khoa học thường xuyên, thức khuya, thiếu ngủ, thậm chí ăn uống vô độ của giới trẻ đang khiến nhiều bệnh lý có dấu hiệu gia tăng và ngày trẻ hoá. Đặc biệt là các bệnh lý không lây nhiễm như đột quỵ, tim mạch, tiểu đường, thận và nhiều bệnh lý liên quan đến sức khoẻ tinh thần của người trẻ.
Dù mới 18 tuổi nhưng một sinh viên đã bị đột quỵ tại lớp và được bạn bè đưa vào cấp cứu tại Trung tâm đột quỵ bệnh viện Bạch Mai. Điều đáng nói, trước đó em không hề có những biểu hiện bất thường nào về sức khoẻ. Hay đơn cử như nam thanh niên khác, gần đây thường xuyên xuất hiện các biểu hiện đau vùng thắt lưng, sức khoẻ giảm sút. Em đã chủ động đi khám và được bác sĩ chẩn đoán suy thận. Đáng nói, nguyên nhân được chỉ ra là do em thường xuyên thức khuya và ăn uống không khoa học.
Theo các chuyên gia y tế, nếu trước đây bệnh suy thận chỉ xuất hiện ở nhóm người 60 tuổi thì 5 năm trở lại đây, tỷ lệ người trong độ tuổi từ 18-30 tuổi ngày càng gia tăng, chiếm khoảng 30%. Thậm chí có bệnh nhân chỉ mới 15-16 tuổi khi được phát hiện đã mắc bệnh thận thì đã ở giai đoạn cuối và phải lọc máu. Bên cạnh đó, tỷ lệ người trẻ mắc các bệnh lý về tim mạch, huyết áp, ung thư, rối loạn chuyển hoá đặc biệt là bệnh lý đái tháo đường đang gia tăng đáng kể và gặp nhiều ở nhóm tuổi dưới 30 tuổi.
Các chuyên gia y tế nhận định, lối sống không khoa học như thức khuya, ngủ muộn, ăn đồ ăn nhanh, hút thuốc lá, uống bia rượu và lười vận động là một trong những nguyên nhân dẫn đến tình trạng này.
PGS.TS Đỗ Đình Tùng – Giám Đốc Bệnh viện Đa khoa Đức Giang, Hà Nội cho biết: “Tỷ lệ đái tháo đường càng ngày càng trẻ hoá. Trước đây, có thể bệnh nhân đái tháo đường thường ở lứa tuổi trên 40 nhưng ngày nay có cả nhóm từ 20-30 tuổi, thậm chí có bệnh nhân ở lứa tuổi vị thành niên cũng gặp đái tháo đường tuýp 2. Trong đó, đa số là gặp ở những trẻ em thừa cân béo phì với lối sống ăn đồ ăn nhanh quá nhiều, lười vận động, thức khuya chơi game dẫn đến những stress và từ đó dẫn đến thừa cân béo phì, khiến tỷ lệ đái tháo đường trẻ hoá ngày càng gia tăng.”
Thống kê của ngành y tế cho thấy, nếu như trước đây, số ca tử vong chủ yếu do các bệnh nhiễm trùng thì tỷ lệ tử vong gần đây vì các bệnh không lây nhiễm gia tăng đáng kể. Trung bình cứ 10 người thì có tới 8 người mắc ít nhất một bệnh mạn tính không lây nhiễm và ngày càng trẻ hoá. Lối sống hiện đại, thức khuya ngủ muộn, dinh dưỡng không khoa học được cho là nguyên nhân chính dẫn đến hệ luỵ này.
Giấc ngủ - Liều thuốc rẻ nhất nhưng hay bị bỏ quên
Không chỉ gây hệ luỵ khi gia tăng mắc các bệnh lý về thể chất, việc thức khuya ngủ muộn, thiếu ngủ, còn ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khoẻ tinh thần của người Việt, đặc biệt là giới trẻ. Thống kê cho thấy, tỷ lệ giới trẻ mắc các bệnh lý về rối loạn giấc ngủ ngày một gia tăng, ảnh hưởng nghiêm trọng tới sinh hoạt, sức khoẻ, công việc kết quả học tập.
Nghiện điện thoại, nghiện game trong một thời gian dài, một bạn trẻ đã phải vào Viện sức khoẻ tâm thần, Bệnh viện Bạch Mai để điều trị vì rối loạn giấc ngủ, rối loạn cảm xúc với nhiều biểu hiện tiêu cực, thậm chí muốn tự tử. Bác sĩ Nguyễn Thành Long - Phòng M7, Viện Sức khỏe tâm thần, Bệnh viện Bạch Mai chia sẻ: “Bạn có thể ngừng ăn, ăn mì gói hoặc uống nước ngọt để dành thòi gian cho việc sử dụng game và Internet, hạn chế và giảm tối thiểu thời gian ngủ cùng các hoạt động như tương tác xã hội sự kết nối với bạn bè người thân. Thậm chí bỏ cả những hoạt động học ở trên lớp và các vấn đề này tăng dần liên tục dẫn đến bạn ấy bị ảnh hưởng rất nhiều đến chất lượng công việc. Cho đến khoảng 2 tuần trước khi vào viện, mẹ bạn ấy thấy có rất nhiều vấn đề nên đã tịch thu điện thoại và sau đó, bạn ấy có những biểu hiện rối loạn cảm xúc rất rõ như cáu gắt và đánh mẹ.”
Một bạn trẻ khác, hiện đang được điều trị tâm lý vì xuất hiện những biểu hiện bất thường về sức khoẻ tâm thần, cũng nghiện game, ngủ muộn và không muốn giao lưu với ai, sống khép kín. Điều này khiến em gặp những rối loạn cảm xúc nặng nề. Bệnh nhân cho biết: “Em có vấn đề về tâm lý, tâm trạng thay đổi thất thường kèm theo cảm giác chán chường, mệt mỏi có nhiều lúc em còn có một số ý định muốn làm hại đến bản thân và em cũng rất nghiện game.”
Theo các bác sĩ, game, điện thoại, mạng Internet là một trong những nguyên nhân khiến nhiều người đang bỏ qua giấc ngủ của mình. Họ không hề biết rằng, việc bị phụ thuộc vào những vấn đề này đã khiến sức khoẻ bị ảnh hưởng nghiêm trọng và vô tình khiến họ không thể dứt ra được. Vì vậy, việc nhận biết hội chứng nghiện này rất quan trọng.
Theo các chuyên gia, để phòng tránh việc nghiện điện thoại, nghiện game, các bậc phụ huynh cần kiểm soát thời gian sử dụng mạng cùng các thiết bị thông minh của con, thời gian chơi phù hợp là một tiếng mỗi ngày trong ngày thường và hai tiếng trong ngày nghỉ. Khi thấy trẻ có những biểu hiện bất thường về sức khoẻ, phụ huynh cần đưa đến bệnh viện thăm khám để có hướng điều trị kịp thời.
